Pyetje të shpeshta - National Resource Centre

Elbasan Street, PARK GATE, 10th Floor, Ap. 73, Tirana
+355 4 2254881
info@resourcecentre.al

THEMELIMI DHE REGJISTRIMI I OJF-ve

Kush mund të krijojë një OJF?

Kushtetuta e Republikës së Shqipërisë garanton të drejtën e kujtdo për t’u organizuar në mënyrë kolektive për çdo qëllim të ligjshëm. Sipas Ligjit Nr.8788, datë 7.5.2001 “Për organizatat jofitimprurëse” nenit 46, pika 1 dhe 2, regjistrimi i organizatave ose shoqatave në gjykatë bëhet sipas procedurës së parashikuar me ligj.

Cilat janë format kryesore të organizimit të një OJF-je?

Tre janë format e organizimit të një OJF-je: Shoqata, Fondacioni dhe Qendra.

Lexoni për më shumë:
→ Ligji Nr.8788, datë 7.5.2001 “Për organizatat jofitimprurëse”

A është Ndërmarrja Sociale një formë organizimi për OJF-të?

Jo, ndërmarrja sociale nuk është një formë e veçantë organizimi për OJF-të, dhe si e tillë nuk regjistrohet si entitet më vete. Ndërmarrja sociale është një status i dhënë nga shteti, sipas kritereve të përcaktuara në Ligjin Nr.65/2016, datë 09.06.2016 “Për ndërmarrjet sociale në Republikën e Shqipërisë”. Njohja e statusit bëhet me urdhër të Ministrit përgjegjës për çështjet sociale.

Cili është dokumentacioni i nevojshëm për themelimin dhe regjistrimin e një OJF-je?

Bazuar në Ligjin Nr. 8788, datë 7.5.2001 “Për organizatat jofitimprurëse”, dokumentat kryesorë të domosdoshëm për regjistrimin janë akti i themelimit dhe statuti, në të cilin duhet të jenë përcaktuar organet vendimmarrëse dhe ekzekutive, kjo sipas formës së organizimit të zgjedhur.

Ku bëhet regjistrimi i OJF-së?

Organizatat jofitimprurëse, pasi themelohen duhet të regjistrohen në Gjykatën e Shkallës së Parë të Tiranës, në përputhje me kushtet dhe procedurat e parashikuara në ligj, për t’u regjistruar më pas edhe pranë organeve tatimore. Regjistrimi në organet tatimore dhe pajisja me NIPT bëhet duke u paraqitur në zyrat rajonale tatimore ku OJF-ja do të zhvillojë veprimtarinë e saj.

Cili është dokumentacioni i nevojshëm për regjistrimin e një OJF-je pranë Administratës Tatimore?

Dokumentacioni që paraqitet për regjistrim në Administratën Tatimore sipas Ligjit Nr. 9920, datë 19.5.2008 “Për procedurat tatimore në Republikën e Shqipërisë” i ndryshuar, është si më poshtë:

Vendimi i Gjykatës, Statuti dhe Akt-Themelimi i noterizuar;
Fotokopje e Kartës së Identitetit ose Pasaportës së administratorit apo përfaqësuesit ligjor;
Të dhënat për pronësinë e selisë (kontratë qiraje ose akt pronësie);
Formulari i regjistrimit i plotësuar.

Pas marrjes së certifikatës së NIPT-it, subjekti pajiset dhe me fjalëkalimin që do të shërbejë për deklarimin online. Për më shumë mbi regjistrimin lexoni këtu.

A ka kosto procesi i themelimit dhe regjistrimit të OJF-së?

Po, ka kosto. Kostot mund variojnë nga 7,000 deri në 30,000 Lekë (këtu përfshihen kosto printimi, noterizime, transport, kosto pune etj).

A mund të bëhen ndryshime në dokumentet e OJF-së pasi ajo të jetë regjistruar? Për cilat ndryshime është e nevojshme të njoftohen organet përgjegjëse?

Ndryshimet që kryhen me Vendim Gjykate janë:

Adresa e selisë;
Drejtuesit (bordi/administratori);
Emërtimi;
Forma ligjore.

Ndryshimet që kryhen pranë Administratës Tatimore janë:

Pasqyrimi i ndryshimeve të kryera me Vendim Gjykate;
Hapja/mbyllja e adresave dytësore dhe lëshimi i çertifikatave përkatëse;
Ndryshimi i përgjegjësive tatimore (shtimi/heqja).

Lexoni për më shumë:
→ Formulari i Ndryshimeve

Nëse organizata nuk ka aktivitet, a mund të kalojë në status pasiv?

Nëse OJF-ja nuk deklaron për një periudhë më të gjatë se 12 muaj të njëpasnjëshëm, ose ka vendosur të ndërpresë aktivitetin për një periudhë më të gjatë se 12 muaj ose pa afat, ajo kalon në status pasiv.

Si bëhet kalimi në status pasiv?

Kalimi në status pasiv i OJF-ve bëhet me kërkesë të subjektit ose nga Administrata Tatimore kur përmbushen kushtet ligjore:

Me kërkesë të subjektit – kur ky i fundit vendos të ndërpresë aktivitetin për një periudhë më të gjatë se 12 muaj ose pa afat;
Nga Administrata Tatimore – në rast se subjekti dorëzon deklarata pa aktivitet (me zero) ose kur nuk deklaron për një periudhë më të gjatë se 12 muaj të njëpasnjëshëm.

Për të gjithë periudhën që subjekti ndodhet në status “Pasiv”, ai nuk ka detyrimin për të dorëzuar deklaratat tatimore (gjenerimi i deklaratave ndërpritet automatikisht).

Si bëhet riaktivizimi i OJF-së?

Riaktivizimi i tatimpaguesit bëhet në rastet kur:

Kërkohet nga tatimpaguesi për arsye të rifillimit të aktivitetit;
Gjendet në punë nga strukturat e terrenit të Administratës Tatimore.

Për rastet kur tatimpaguesi ushtron aktivitet edhe pse është në status “Pasiv”, ai penalizohet nga Administrata Tatimore sipas përcaktimeve të Ligjit nr. 9920, datë 19.05.2008 “Për procedurat tatimore në Republikën e Shqipërisë”.

Cilat janë hapat për ç’regjistrimin e një OJF-je?

Për ç’regjistrimin e një OJF-je ndiqen hapat si më poshtë:

OJF-ja aplikon në Gjykatë për fillimin e procedurës së ç’regjistrimit;
Pas marrjes së njoftimit nga Gjykata, Administrata Tatimore verifikon situatën e tatimpaguesit në lidhje me përmbushjen e detyrimeve ligjore nga ana e tij (deklarimet dhe pagesat);
Administrata Tatimore njofton Gjykatën për sa më sipër (konfirmon ose kundërshton ç’regjistrimin).

DETYRIMET TATIMORE PËR OJF-të

Cilat janë llojet e detyrimeve tatimore për një OJF?

Detyrime tatimore për një OJF janë:

• Kontributet e sigurimeve shoqërore janë detyrim për çdo të punësuar e punëdhënës. Ato paguhen pjesërisht nga punëdhënësi dhe pjesërisht nga punëmarrësi, sipas përcaktimeve ligjore (lexo për më shumë Dokumentat Ndihmëse).

• Kontributet e sigurimeve shëndetësore janë detyrim për çdo të punësuar e punëdhënës. Edhe ky lloj tatimi paguhet pjesërisht nga punëdhënësi dhe pjesërisht nga punëmarrësi sipas përcaktimeve ligjore (lexo për më shumë Dokumentat Ndihmëse).

• Tatimi mbi të Ardhurat nga Punësimi (pjesë e tatimit mbi të ardhurat personale) – mbahet për përfitimin e të ardhurave nga paga e shpërblimet, të cilat rrjedhin nga marrëdhëniet e punësimit (lexo për më shumë Ligji Nr. 8438, datë 28.12.1998 “Për tatimin mbi të ardhurat” i ndryshuar).

• Tatimi mbi Vlerën e Shtuar – Një OJF është e detyruar të regjistrohet për TVSH në rast se kryen aktivitet ekonomik të tatueshëm, furnizon mallra ose ofron shërbime kundrejt pagesës sipas përcaktimeve të VKM Nr. 953, datë 29.12.2014 Për dispozitat zbatuese të Ligjit Nr. 92/2014, “Për tatimin mbi vlerën e shtuar në Republikën e Shqipërisë” i ndryshuar.

• Tatimi mbi fitimin – Një OJF është e detyruar të regjistrohet në përgjegjësinë tatimore për Tatimin mbi Fitimin, në rast se kryen aktivitet ekonomik dhe realizon të ardhura të tatueshme sipas përcaktimeve në Ligjin Nr. 8438, datë 28.12.1998 “Për tatimin mbi të ardhurat” i ndryshuar.

• Tatimi në Burim – Mbajtja e tatimit në burim lidhet me taksimin mbi të ardhurat personale të individëve. Kryesisht kjo teknikë e pagesës së tatimit, zbatohet për mbajtjen e tatimit në burim për pagesa që lidhen me shërbime të llojeve të ndryshme të kryera nga persona të tretë, të paregjistruar në organet tatimore, në cilësinë e tregtarit. Të tilla mund të jenë pagesa për ambiente të marra me qira, përfitime nga anëtarësimi në një këshill mbikëqyrës, etj. (lexo më shumë Ligji Nr. 8438, datë 28.12.1998 “Për tatimin mbi të ardhurat” i ndryshuar ).

Dokumenta ndihmëse

→ Ligji Nr. 7703, datë 11.05.1993 “Për Sigurimet Shoqërore në Republikën e Shqipërisë”, i ndryshuar.
→ Ligji Nr.7870, datë 13.10.1994“Për Sigurimet Shoqërore në Republikën e Shqipërisë”.
→ Ligji Nr.9136, datë 11.9.2003 i ndryshuar “Për mbledhjen e kontributeve të detyrueshme të sigurimeve shoqërore dhe shëndetësore në Republikën e Shqipërisë”.
→ Kodi i Punës i Republikës së Shqipërisë.
→ Vendim Nr. 1114, datë 30.7.2008 i ndryshuar, Për disa çështje në zbatim të ligjeve Nr.7703, datë 11. 5.1993 “Për sigurimet shoqërore në Republikën e Shqipërisë”, të ndryshuar, nr.9136, datë 11.9.2003 “Për mbledhjen e kontributeve të detyrueshme të sigurimeve shoqërore dhe shëndetësore në Republikën e Shqipërisë”, të ndryshuar, të Ligjit nr.10383, datë 24.2.2011 “Për sigurimin e detyrueshëm të kujdesit shëndetësor në Republikën e Shqipërisë”, të ndryshuar.
→ Vendim Nr. 77, datë 28.1.2015 “Për kontributet e detyrueshme dhe përfitimet nga sistemi i sigurimeve shoqërore dhe sigurimi i kujdesit shëndetësor” i ndryshuar.
→ Udhëzim Nr. 26, datë 16.4.2009 “Për mbledhjen e kontributeve të detyrueshme të sigurimeve shoqërore dhe shëndetësore”.
→ Udhëzim 23 datë 9.12.2014 “Për mbledhjen e kontributeve të detyrueshme të sigurimeve shoqërore dhe shëndetësore”.
→ Ligji Nr. 9920, datë 19.5.2008 “Për procedurat tatimore në Republikën e Shqipërisë” i ndryshuar.

Si bëhet deklarimi i deklaratave tatimore?

Deklarimi për të gjitha deklaratat tatimore bëhet VETËM elektronikisht.

Cilat janë llojet e deklaratave tatimore, frekuenca dhe afatet e dorëzimit të tyre?

A kanë detyrim OJF-të e reja (të regjistruara rishtazi) të përgatisin dhe dorëzojnë pasqyra financiare?

Pavarësisht kur është regjistruar gjatë një viti kalendarik, OJF-ja ka detyrim dorëzimin e pasqyrave financiare që përbëjnë bilancin deri më 31 Mars të vitit pasardhës.

Çfarë është deklarata individuale e të ardhurave, kur plotësohet dhe nga kush?

Deklarata vjetore e të ardhurave, plotësohet nga individi që mbart detyrimin për të deklaruar jo më vonë se 30 Prilli i vitit pasardhës. Individët detyrohen të plotësojnë dhe të dorëzojnë Deklaratën Individuale Vjetore të të Ardhurave, në qoftë se ata realizojnë të ardhura bruto vjetore nga të gjitha burimet (brenda dhe jashtë Republikës së Shqipërisë), në shumën e përgjithshme mbi 2 milionë lekë.
Deklarata plotësohet nga vetë individi i cili ka detyrimin për të plotësuar e dorëzuar deklaratën individuale vjetore të të ardhurave personale, por gjithashtu ai ka të drejtë të emërojë me prokurë, përfaqësuesin e tij ligjor për të plotësuar apo dorëzuar deklaratën e tij.

A ka penalitete në rast mosrespektimi të afateve të deklarimit të detyrimeve tatimore?

Mosdeklarimi dhe mospagesa në afat e detyrimit tatimor, penalizohet sipas përcaktimeve në Ligjin Nr. 9920, datë 19.05.2008 “Për Procedurat Tatimore në Republikën e Shqipërisë”.

PASQYRAT FINANCIARE DHE STANDARDET E KONTABILITETIT PËR OJF-të

Kush janë përbërësit e pasqyrave financiare?

Bazuar në Ligjin Nr. 25/2018, datë 10.05.2018 “Për kontabilitetin dhe pasqyrat financiare” , pjesët përbërëse të pasqyrave financiare për OJF-të janë:

pasqyra e pozicionit financiar;
pasqyra e aktiviteteve;
pasqyra e fluksit të mjeteve monetare;
shënimet shpjeguese

A ka diferencim në raportim midis OJF-ve të vogla dhe të mëdha?

OJF-të që kanë shifrën e aktivit ose shifrën e të ardhurave më të madhe se 5 milion lekë, zbatojnë kontabilitetin me të drejta dhe detyrime të konstatuar dhe ndërtojnë të gjitha pasqyrat financiare sipas paragrafit 25 të “Standardit Kombëtar të Kontabilitetit të Organizatave Jo Fitimprurëse”. OJF-të të cilat nuk plotësojnë këtë kriter zbatojnë kontabilitetin mbi baza monetare dhe ndërtojnë vetëm pasqyrën e fluksit të mjeteve monetare të shoqëruar me shënimet shpjeguese lidhur me llojin e aktiviteteve apo shërbimeve që ofrojnë.

A është e detyrueshme për një OJF të kryejë auditim ligjor të pasqyrave financiare vjetore nga ekspertë kontabël apo shoqëri audituese?

Sipas Ligjit Nr.10 091, datë 5.3.2009 “Për auditimin ligjor, organizimin e profesionit të ekspertit kontabël të regjistruar dhe të kontabilistit të miratuar” , OJF-të nuk bëjnë pjesë tek subjektet që detyrohen të kryejnë auditim ligjor të pasqyrave financiare vjetore.

A kanë detyrim ligjor OJF-të për publikimin e pasqyrave financiare?

Prej 1 Janarit 2019, me hyrjen në fuqi të Ligjit nr.25/2018 “Për kontabilitetin dhe pasqyrat financiare”, të gjitha OJF-të që tejkalojnë vlerën 30 milion lekë në shifrën e aktivit ose të ardhurave në pasqyrat financiare, kanë detyrim të publikojnë pasqyrat financiare në faqen e tyre zyrtare të internetit.

AKTIVITETI EKONOMIK I OJF-ve

A munden OJF-të të kryejnë aktivitet ekonomik? Nëse po, a ka limit?

OJF-të si pjesë e veprimtarisë së tyre, mund të kryejnë aktivitet ekonomik. Aktiviteti ekonomik NUK duhet të jetë aktiviteti primar i OJF-ve (aktiviteti jo-ekonomik duhet të mbizotërojë). Të ardhurat vjetore nga aktiviteti ekonomik nuk duhet të kalojnë 20% të të ardhurave totale vjetore të OJF-së.

Lexoni për më shumë:
→ Ligji Nr. 92/2014 “Për tatimin mbi vlerën e shtuar në Republikën e Shqipërisë” i ndryshuar.
→ VKM Nr. 953, datë 29.12.2014 për dispozitat zbatuese të Ligjit Nr. 92/2014, “Për tatimin mbi vlerën e shtuar në Republikën e Shqipërisë” i ndryshuar.

Nëse një OJF kryen aktivitet ekonomik, a duhet të lëshojë faturë tatimore?

Si çdo entitet tjetër që kryen veprimtari ekonomike, OJF-të konsiderohen “person i tatueshëm” dhe si i tillë ka detyrimin për lëshimin e faturave tatimore në rast se kryejnë aktivitet ekonomik.

Lexoni për më shumë:
→ Udhëzim Nr.24, datë 02.09.2008 i ndryshuar, “Për procedurat tatimore në Republikën e Shqipërisë”.

Kur lind detyrimi i OJF-së për t’u pajisur me kasë fiskale?

Nëse OJF-ja kryen qarkullimin e mallrave dhe të shërbimeve për të cilat pagesat nuk kryhen nëpërmjet bankës por me para në dorë, i lind detyrimi për të instaluar dhe për të përdorur sistemin fiskal nëpërmjet përdorimit të pajisjeve fiskale (kasa fiskale), për regjistrimin e pagesave me para në dorë dhe për lëshimin në mënyrë të detyrueshme të kuponit tatimor.

Lexoni për më shumë:
→ Udhëzim Nr.24, datë 02.09.2008 i ndryshuar, “Për procedurat tatimore në Republikën e Shqipërisë”.

A kanë të drejtë OJF-të të marrin pjesë në tendera publikë?

OJF-të, si çdo subjekt tjetër juridik, kanë të drejtë të marrin pjesë në proceset e tenderimit dhe prokurimit të granteve, kontraktimit dhe të shitblerjeve nga ana e organeve shtetërore të shërbimeve publike, të mallrave dhe të pasurive publike, si dhe të transferimit të shërbimeve publike dhe pasurive përkatëse nga sektori publik tek organizatat jofitimprurëse.

A janë OJF-të subjekti i ligjit për TVSH-në dhe nëse po, a u rimbursohet TVSH-ja?

Nëse qarkullimi vjetor ekonomik i OJF-së tejkalon kufirin e regjistrimit në TVSH prej 2 milionë lekë, atëherë OJF-ja, si çdo person tjetër i tatueshëm duhet të regjistrohet dhe të deklarojë TVSH-në.

Ashtu si çdo subjekt i tatueshëm, OJF-ve u lind e drejta për të kërkuar rimbursimin e TVSH-së për aktivitetin e tyre ekonomik, nëse plotësojnë njëkohësisht kriteret e parashikuara në ligjin e TVSH-së:

ka tepricë kreditore të TVSH-së për tre muaj rresht;
shuma e TVSH-së së kërkuar duhet të tejkalojë 400,000 Lek.

Lexoni për më shumë:
→ Ligji Nr. 92/2014 “Për tatimin mbi vlerën e shtuar në Republikën e Shqipërisë” i ndryshuar.

Kur janë OJF-të të përjashtuara nga TVSH-ja?

OJF-të kanë të drejtë të përfitojnë nga përjashtimi i TVSH-së për disa aktivitete ekonomike që konsiderohen si “aktivitete me interes të publikut”. Për të përfituar përjashtimin nga TVSH-ja për këto lloj aktivitetesh, OJF-të duhet të plotësojnë tre kriteret si më poshtë vijon:

Organet vendimmarrëse të OJF-ve nuk duhet të kenë interesa të lidhura drejtpërdrejt me veprimtarinë e organizatës;
Aktiviteti jo-ekonomik i organizatës duhet të mbizotërojë në mënyrë të dukshme në raport me pjesën tjetër të aktiviteteve. Aktiviteti ekonomik nuk mund të kalojë 20% të të ardhurave vjetore të organizatës jofitimprurëse;
Produktet apo shërbimet e ofruara nga OJF-të nuk duhet të konkurrojnë me sektorin fitimprurës. OJF-të që plotësojnë këto kritere duhet të paraqesin një kërkesë së bashku me listën e dokumenteve të kërkuara pranë Drejtorisë Rajonale Tatimore përkatëse për përjashtimin nga TVSH-ja. Vendimi për përjashtimin nga TVSH-ja miratohet dhe firmoset nga Drejtori i Përgjithshëm i Administratës Tatimore, për një periudhë tre vjeçare, me të drejtë ripërtëritje.

Lexoni për më shumë:
→ VKM Nr. 953, datë 29.12.2014 Për dispozitat zbatuese të ligjit Nr. 92/2014, “Për tatimin mbi vlerën e shtuar në Republikën e Shqipërisë” i ndryshuar.

A janë grantet të përjashtuara nga TVSH-ja?

Çdo OJF që përfiton pagesa si grante nga donatorë për qëllime të veprimtarisë jofitimprurëse të organizatës, në përputhje me ligjin për OJF-të dhe si kundërvlerë e këtyre pagesave të përfituara nuk i kryen donatorëve një furnizim malli ose shërbimi, por pagesat e përfituara i përdor për të realizuar qëllimin e veprimtarisë se saj jofitimprurëse, atëherë këto shuma të përfituara nuk janë në fushën e zbatimit të TVSH-së.

Lexoni për më shumë:
→ Ligji Nr. 92/2014 “Për tatimin mbi vlerën e shtuar në Republikën e Shqipërisë” i ndryshuar.